تنبک کودک و نوجوان

منظور از تنبک کودک و نوجوان، تنبکی است که ابعاد کوچک‌تری دارد و مناسب جهت استفاده کودکان و نوجوانان تنبک‌نواز می‌باشد. معمولاً تنبک‌هایی با دهانه تا بیست و پنج سانتی‌متر در این طبقه‌بندی جا می‌گیرند. تنبک‌های کودک و نوجوان معمولاً قیمت پایین‌تری دارند، به‌دلیل اولاً اینکه این تنبک‌ها به‌صورت موقتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و در بسیاری از موارد همراه با رشد جسمانی هنرجو و نوازنده‌ی تنبک، نیاز به تعویض آن به سایز و ابعاد بزرگتر می‌باشد. عموماً حساسیت خیلی زیادی برای استفاده از چوب‌های بی‌نقص و سالم ضروری نمی‌باشد. ثانیاً در نظر داشته باشید تنه درخت نازک‌تر و جوان‌تر فراوانی بیشتری از یک درخت قطور و کهنسال دارد. لذا فراوانی چوب مناسب برای ساخت تنبک کودک، بالاخص در دهانه‌های کوچک‌تر، بیشتر می‌باشد. علاوه بر این، بخش‌های بالایی درخت‌های کهنسال هم که قطر تنه درخت کاسته می‌شود امکان ساخت تنبک‌های کودک و نوجوان را به ما می‌دهند. به این ترتیب، جمع این دو عامل فراوانی قابل توجهی ایجاد می‌کند که منجر به پایین‌تر آمدن قیمت چوب و در نتیجه کاهش هزینه تولید و در نهایت کاهش قیمت تنبک کودک و نوجوان نسبت به سایر ابعاد تنبک می‌شود. نکته بسیار بسیار مهمی که نباید از آن غافل شد این است که وقتی ما می‌گوییم تنبک کودک و نوجوان عموماً یک ساز موقتی و ارزان قیمت می‌باشد، اصلاً نباید به معنای ساز بی‌کیفیت تلقی شود. بلکه برعکس، چون یادگیری اولیه در بسیاری موارد در سنین کودکی صورت می‌پذیرد، ساز تنبک کودک و نوجوان لزوماً باید چوبی داشته باشد که خوش‌صدا بوده و صدای استاندارد و حرفه‌ای بدهد. چوب‌هایی چون چوب درخت توت، زبان گنجشک، گردو و غیره. همینطور از چوب مهم‌تر، الگو و تناسب ابعاد ساز می‌باشد. به این موارد، کیفیت پوست و ساختار را نیز اضافه کنید. پس جمع‌بندی به زبان ساده چنین می‌شود: تنبک کودک و نوجوان حتماً باید ساز استاندارد و خوبی باشد اما نه لزوماً گران قیمت، چرا که مهمترین عامل قیمت سلامت چوب است که در اینجا حائز اهمیت نیست. برای درک بهتر مطلب پیشنهاد می‌شود مقاله شاخص‌های انتخاب تنبک را مطالعه کنید. نکته پایانی که نباید فراموش کرد: ساز باکیفیت، چه تنبک کودک و نوجوان باشد، چه تنبک حرفه‌ای و کلکسیونی، هرچه باکیفیت‌تر باشد ارزنده‌تر است و امکان خرید و فروش آن بیشتر مهیاست.

تنبک هنرجویی

ما در ضربیت به تنبکی “تنبک هنرجو” می‌گوییم که نخست، الگو و قواره آن و تناسبات ابعاد آن استاندارد بوده و لزوماً پوست مناسب و با کیفیتی بر روی آن باشد و صدای حرفه‌ای بدهد. جنس چوب‌های درجه یک تنبک‌سازی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر به بخش چوب‌های تنبک در مقاله شاخص‌های انتخاب تنبک مناسب مراجعه کنید. مانند: تنبک توت، تنبک زبان گنجشک، تنبک گردو، تنبک ناروند و غیره. اما اصراری به سلامت کامل و بی‌نقص بودن چوب تنبک نداریم. همان‌طور که در مقاله شاخص‌های انتخاب تنبک مناسب گفته شد، سلامت چوب مؤثرترین عامل در قیمت یک ساز می‌باشد که همزمان تأثیر کمی در صدادهی مطلوب ساز دارد. به عبارت مختصرتر، تنبک هنرجویی همان تنبک حرفه‌ای می‌باشد که عموماً طی فرایند خشک شدن چوب دچار ترک شده و یا آبخورهایی در آن دیده شده است ولی باید بقیه مشخصات یک سازه حرفه‌ای را داشته باشد. باز هم تأکید می‌کنیم ساز درجه و با کیفیت نه به جهت صدا، بلکه به جهت کمیاب بودن همواره با ارزش‌تر است و امکان خرید و فروش آن بیشتر مهیاست.

تنبک حرفه‌ای

تنبک حرفه‌ای یا تنبک بی‌نقص، تنبکی است با الگوی اصولی و ابعاد استاندارد، ساخته شده از چوب‌های درجه یک تنبک‌سازی همچون چوب توت، زبان گنجشک، گردو، نارون و غیره که از حیث سلامت ذاتی چوب مانند گره و آبخور و همچنین آسیب‌هایی که طی فرایند خشک شدن ممکن است به چوب وارد شود، بی‌نقص بوده و یا کمترین ایرادات را داشته باشند. ما در ضربیت سازی را “تنبک حرفه‌ای” و درجه یک می‌نامیم که علاوه بر موارد فوق، انتخاب پوست و پوست‌کشی به نحو احسن صورت پذیرفته باشد و ساز دارای صدای مطلوب و دلنشین باشد. ضمن اینکه بدیهی است کیفیت سایر فرایندهای تولید ساز تنبک نیز می‌بایست بالا باشد؛ مواردی نظیر کیفیت رنگ و پوشش نهایی ساز یکی از مهم‌ترین این موارد است. به عبارت بسیار مختصر، تنبک حرفه‌ای، تنبکی سالم، زیبا و خوش‌صدا است که بدون شک ساز ارزنده‌ای است که همواره در بین نوازندگان ساز تنبک خواهان دارد و امکان خرید و فروش آن مهیا است.

تنبک کلکسیونی

تنبک کلکسیونی و یا تنبک تزئینی، شاید بهتر باشد تنبک کلکسیونی را از تنبک تزئینی جدا دانست، اما به‌جهت مختصر کردن مطالب این دو را در یک دسته قرار می‌دهیم. همان‌طور که در مقاله “شاخص‌های انتخاب تنبک مناسب” گفته شد، منظور از تنبک کلکسیونی سازی است که عموماً از چوب‌های کمیاب‌تر مناسب تنبک ساخته شده است، چوب‌هایی نظیر افرا، گلابی، زالزالک، شادود و غیره. اما قطعاً این ملاک کافی نیست. ما در ضربیت، تنبکی که از حیث سلامت چوب در بهترین وضعیت نباشد را تنبک کلکسیونی نمی‌نامیم. به عبارت دیگر، سلامت چوب شرط ضروری و لازم برای قرار دادن یک تنبک در دسته‌ی تنبک کلکسیونی می‌باشد. به نحوی که در پاره‌ای موارد، یک تنبک اگر کاملاً بی‌نقص بوده، حتی با وجود داشتن چوب‌های متداول‌تری همچون چوب تنبک، چوب گردو، چوب توت، چوب زبان گنجشک نیز در دسته‌بندی تنبک‌های کلکسیونی قرار می‌گیرد. منطقاً هم همین‌گونه به نظر می‌رسد که یک ساز معیوب و ایراددار، هرچند کمیاب هم باشد، ارزش کلکسیونی شدن را ندارد مگر جنبه تاریخی و عتیقه‌ای پیدا کند. علاوه بر این دو عامل، یعنی جنس چوب و سلامت آن، بدیهی است که یک تنبک کلکسیونی باید سایر ویژگی‌های یک تنبک حرفه‌ای را نیز داشته باشد؛ ویژگی‌هایی همچون الگو و ابعاد درست و متناسب، پوست خوب و صدای درخشان و کیفیت رنگ و پوشش بالای ساز.

تنبک‌های تزئینی

تنبک‌های تزئینی، تنبک‌هایی هستند که روی آن اقدامات تزئینی صورت گرفته است؛ همچون تنبک خاتم، تنبک مرتب، تنبک منبت، تنبک معرق، تنبک منقش، تنبک سوخته‌کاری شده و غیره. بخش عمده قیمت این سازها به‌جهت کار و فعالیت هنری است که بر روی ساز صورت گرفته. عواملی چون پرکار بودن و کیفیت ذاتی کار هنری می‌تواند بازه قیمتی وسیعی ایجاد کند. در نظر داشته باشید که معمولاً این فعالیت‌های تزئینی هنری بر روی تنبک‌های با کیفیت رخ می‌دهد. لذا تنبک‌های تزئینی همواره مورد توجه مجموعه‌داران و کلکسیونرها می‌باشند. علاوه بر این، در خارج کشور نیز دارای ارزش و بازار خرید و فروش می‌باشد.

تنبک عتیقه

تنبک عتیقه یا آنتیک، همان‌طور که از نام آن پیداست، تنبکی است با عمر بالا و تاریخ ساخت طولانی که عواملی چون قدمت، سلامت، نسب و تزئینات و غیره در آن مؤثر است و بیش از اینکه مطلوب نوازندگان باشد، مطلوب مجموعه‌داران و کلکسیونرها می‌باشد. هرچند این روزها، تنبک‌هایی که توسط تنبک‌سازان قدیمی‌تر همچون استاد علمی، شیرانی و محبی ساخته شده است را نیز در مواردی که تاریخ ساخت آن طولانی باشد و سالم باشد، به‌عنوان ساز عتیقه در نظر می‌گیرند. چون این سازها دارای کیفیت صوتی و الگوی بالایی می‌باشند، معمولاً از جهت نوازندگان هم مورد استقبال واقع می‌شود.

تنبک حرفه‌ای

تنبک حرفه‌ای یا تنبک بی‌نقص، تنبکی است با الگوی اصولی و ابعاد استاندارد، ساخته شده از چوب‌های درجه یک تنبک‌سازی همچون چوب توت، زبان گنجشک، گردو، نارون و غیره که از حیث سلامت ذاتی چوب مانند گره و آبخور و همچنین آسیب‌هایی که طی فرایند خشک شدن ممکن است به چوب وارد شود، بی‌نقص بوده و یا کمترین ایرادات را داشته باشند. ما در ضربیت، سازی را “تنبک حرفه‌ای” و درجه یک می‌نامیم که علاوه بر موارد فوق، انتخاب پوست و پوست‌کشی به نحو احسن صورت پذیرفته باشد و ساز دارای صدای مطلوب و دلنشین باشد. ضمن اینکه بدیهی است کیفیت سایر فرایندهای تولید ساز تنبک نیز می‌بایست بالا باشد؛ مواردی نظیر کیفیت رنگ و پوشش نهایی ساز یکی از مهم‌ترین این موارد است. به عبارت بسیار مختصر، تنبک حرفه‌ای، تنبکی سالم، زیبا و خوش‌صدا است که بدون شک ساز ارزنده‌ای است که همواره در بین نوازندگان ساز تنبک خواهان دارد و امکان خرید و فروش آن مهیا است.